Συμπτþματα της μετωποκροταφικÞς Εκφýλισης

Οι μετωποκροταφικÞ εκφýλιση προκýπτει ως αποτÝλεσμα της καταστροφÞς των νευρþνων (νευρικþν κυττÜρων) σε περιοχÝς του εγκεφÜλου που ονομÜζονται μετωπιαßοι και κροταφικοß λοβοß. Καθþς οι νευρþνες πεθαßνουν στις μετωπιαßες και κροταφικÝς περιοχÝς οι λοβοß αυτοß ατροφοýν Þ αλλιþς συρρικνþνονται. ΣταδιακÜ η καταστροφÞ των νευρþνων προκαλεß δυσκολßες στη σκÝψη και σε συμπεριφορÝς που ελÝγχονται απü αυτÝς τις περιοχÝς του εγκεφÜλου. Μποροýν να εμφανιστοýν διÜφορα συμπτþματα, üπως παρÜξενη συμπεριφορÜ, συναισθηματικÜ προβλÞματα, προβλÞματα στην επικοινωνßα Þ δυσκολßα στη βÜδιση και σε Üλλες βασικÝς κινÞσεις.

Τα συμπτþματα της μετωποκροταφικÞς εκφýλισης διαφÝρουν απü Üνθρωπο σε Üνθρωπο και απü το Ýνα στÜδιο της ασθÝνειας στο επüμενο, καθþς επηρεÜζονται διαφορετικÜ μÝρη των μετωπιαßων και κροταφικþν λοβþν. Σε γενικÝς γραμμÝς οι αλλοιþσεις στο μετωπιαßο λοβü σχετßζονται με συμπεριφορικÜ συμπτþματα ενþ οι αλλοιþσεις στον κροταφικü λοβü οδηγοýν σε διαταραχÝς στη γλþσσα και το συναßσθημα.

Τα συμπτþματα συχνÜ παρανοοýνται. Τα μÝλη της οικογÝνειας και οι φßλοι μπορεß να νομßζουν üτι το Üτομο συμπεριφÝρεται Üπρεπα, προκαλþντας Ýτσι Ýνταση και συγκροýσεις. Για παρÜδειγμα Ýνα Üτομο με συμπεριφορικÞ μετωποκροταφικÞ εκφýλιση μπορεß να παραμελεß την προσωπικÞ του υγιεινÞ Þ να κÜνει μικροκλοπÝς. Εßναι σημαντικü να γßνει κατανοητü üτι οι Üνθρωποι με αυτÝς τις διαταραχÝς δεν μποροýν να ελÝγξουν τη συμπεριφορÜ τους Þ Üλλα τους συμπτþματα.

ΣυμπεριφορικÜ Συμπτþματα

  • ΠροβλÞματα στις επιτελικÝς λειτουργßες: ΠροβλÞματα στο σχεδιασμü και την αλληλουχßα δρÜσης (να μπορεß κανεßς να σκÝφτεται ποια κßνηση εßναι πρþτη ποια δεýτερη, κλπ.), τοποθÝτηση προτεραιοτÞτων (να κÜνει κÜποιος τις πιο σημαντικÝς δραστηριüτητες πρþτες και τις λιγüτερο σημαντικÝς τελευταßες), Üσκηση πολλαπλþν δραστηριοτÞτων (μετÜβαση απü τη μια δραστηριüτητα στην Üλλη ανÜλογα με τις ανÜγκες), η παρακολοýθηση και η διüρθωση λαθþν.
  • ΕμμονÝς: ΤÜση για επανÜληψη της ßδιας δραστηριüτητας Þ επανÜληψη της ßδιας λÝξης ξανÜ και ξανÜ, ακüμα κι üταν δεν Ýχει πια νüημα.
  • ¶ρση αναστολþν: Δρουν παρορμητικÜ χωρßς να υπολογßζουν πþς οι Üλλοι αντιλαμβÜνονται τη συμπεριφορÜ τους. Για παρÜδειγμα, Ýνας Üνθρωπος μπορεß να μουρμουρßζει σε μια επαγγελματικÞ συνÜντηση Þ να γελÜει σε μια κηδεßα.
  • ΚαταναγκαστικÞ κατανÜλωση υπερβολικÞς τροφÞς: Καταβροχθßζουν μεγÜλες ποσüτητες φαγητοý, ειδικÜ αμυλþδη τρüφιμα, üπως ψωμß και μπισκüτα. Μπορεß να παßρνουν φαγητü απο τα πιÜτα των Üλλων.
  • ΣυμπεριφορÜ χρησιμοποßησης: Δυσκολßα να αντισταθοýν στην παρüρμηση να χρησιμοποιÞσουν Þ να αγγßξουν αντικεßμενα που μποροýν να δουν Þ να προσεγγßσουν. Για παρÜδειγμα κÜποιος μπορεß να σηκþσει το ακουστικü του τηλεφþνου καθþς περνÜει μπροστÜ του χωρßς το τηλÝφωνο να χτυπÜ Þ να θÝλει να τηλεφωνÞσει.

ΓλωσσικÜ Συμπτþματα

  • Αφασßα: Μια διαταραχÞ του λüγου στην οποßα υπÜρχουν δυσκολßες στη χρÞση και κατανüηση λÝξεων. Η ικανüτητα για σωστÞ εκφορÜ και Üρθρωση του λüγου παραμÝνει Üθικτη.
  • Δυσαρθρßα: Μια διαταραχÞ του λüγου στην οποßα υπÜρχουν προβλÞματα στην Üρθρωση του λüγου (π.χ. μπÝρδεμα στα λüγια) ενþ το περιεχüμενο εßναι σωστü.

Οι Üνθρωποι με πρωτογενÞ προúοýσα αφασßα μπορεß να να αντιμετωπßζουν προβλÞματα μüνο στο να χρησιμοποιοýν και να κατανοοýν λÝξεις Þ και προβλÞματα στην Üρθρωση. Οι Üνθρωποι που Ýχουν και τα δýο εßδη προβλημÜτων Ýχουν δυσκολßες στην ομιλßα και τη γραφÞ και μπορεß με την πÜροδο του χρüνου να παρουσιÜσουν πλÞρη αλαλßα Þ πολý μεγÜλες δυσκολßες στο λüγο. Τα γλωσσικÜ προβλÞματα συνÞθως επιδεινþνονται για τουλÜχιστον δýο χρüνια μετÜ την εμφÜνισÞ τους. ¶λλες λειτουργßες, üπως η σκÝψη και οι κοινωνικÝς δεξιüτητες παραμÝνουν φυσιολογικÝς για μεγαλýτερο χρονικü διÜστημα πριν επιδεινωθοýν.

ΣυναισθηματικÜ Συμπτþματα

  • ΑπÜθεια: ¸λλειψη ενδιαφÝροντος, κινÞτρων Þ πρωτοβουλßας. Η απÜθεια συχνÜ συγχÝεται με κατÜθλιψη, ωστüσο οι Üνθρωποι με απÜθεια μπορεß να μην εßναι θλιμÝνοι. ΣυχνÜ Ýχουν δυσκολßα να ξεκινÞσουν μια δραστηριüτητα αλλÜ μποροýν να συμμετÜσχουν αν τις οργανþσουν Üλλοι.
  • ΣυναισθηματικÝς αλλαγÝς: Το συναßσθημα γßνεται επιπεδωμÝνο, υπερβολικü Þ ακατÜλληλο. Τα συναισθÞματα μπορεß να φαßνονται τελεßως αποσυνδεμÝνα απü μια κατÜσταση Þ να εκφρÜζονται σε λÜθος στιγμÝς και περιστÜσεις. Για παρÜδειγμα κÜποιος Üνθρωπος μπορεß να γελÜ με δυσÜρεστα νÝα.
  • ΚοινωνικÝς – διαπροσωπικÝς αλλαγÝς: Δυσκολßα στην “ανÜγνωση” κοινωνικþν σημÜτων, üπως εκφρÜσεις του προσþπου και κατανüηση των διαπροσωπικþν σχÝσεων. Μπορεß να μην Ýχουν ενσυναßσθηση – την ικανüτητα να κατανοοýν τα συναισθÞματα των Üλλων – κÜνοντÜς τους να φαßνονται αδιÜφοροι Þ εγωιστÝς. Για παρÜδειγμα μπορεß να μη δεßξουν καμßα συναισθηματικÞ απüκριση σε ασθÝνειες Þ ατυχÞματα που μπορεß να συμβαßνουν σε μÝλη της οικογÝνειας.
  • ¸λλειψη εναισθησßας: Ανικανüτητα να κατανοÞσουν τις αλλαγÝς που τους συμβαßνουν και τις επιπτþσεις τους στους Üλλους. ΑυτÞ η Ýλλειψη ενημερüτητας μπορεß να προκαλÝσει δυσκολßες στους φροντιστÝς γιατß το Üτομο δεν εßναι συνεργÜσιμο στο να δεχθεß βοÞθεια.